Dąb Maciek (Białowieski Park Narodowy)



 

  Zaduma nad tym i owym w cieniu "Maćka"
obwód pnia na wys. 130cm
(2011r.)
 741cm
obwód pnia na wys.180cm (2009r.)
 680cm
obwód pnia u podstawy (2009r.)
 910cm
szacunkowa objetość drzewa 80m³
wysokość drzewa  41m
wysokość kolumny pnia
do pierwszej gałęzi
 17-18m
całkowita wysokość kolumny pnia  26-27m
szerokość korony w najszerszym miejscu
ok.30m
 wykiełkował  XVIw.
Najpotężniejsze dęby(Puszcza Bialowieska)

Najpotężniejszy i najgrubszy znany mi dąb Puszczy Białowieskiej i jeden z najpotężniejszych dębów w Polsce. Drzewo rośnie w lesie wilgotnym, ma potężny pień i bardzo rozłożystą koronę(obwód pnia na wys. piersi - 741cm (2011r.), wysokość strzały pnia do pierwszej gałęzi - 17-18m, całkowita wysokość strzały pnia - 26-27 m, wysokość drzewa – 40-41m). Jest to jeden z najwyższych dębów w Polsce, a być może także i w Europie! Także pod względem objętości drzewa „Dąb Maciek” ustępuje  w Polsce tylko słynnemu „Dębowi Chrobry" (przereklamowany "Bartek" to zaledwie 65 m³ i ok.24m wysokości - słowem dębowy konus!)

  U podstawy pień lekko zgrubiony, ale i tak strzała pnia nie traci nic ze swojej smukłości. U podstawy pnia, od wschodu, potężny ubytek kory – w znacznym stopniu przykryty kalusem. Pochodzenie uszkodzenia trudne do ustalenia. Korona złożona z potężnych konarów i jak na dąb rosnący w zwartym drzewostanie bardzo rozłożysta. Być może kiedyś na wys. ok.12-15 metrów w kierunku wschodni od pnia odchodził potężny konar, który dodatkowo zmieniał środek ciężkości drzewa, co mogło dodatkowo przyspieszyć rozrost kolumny pnia. Pod dębem nie ma już śladu po tym konarze, a jedynie  tylko to co może wskazywać, że kiedyś istniał - to mały kikut sterczący z pnia i ubytek kory w tym miejscu znacznie już przez dąb przykryty kalusem. Natomiast nadal u podstawy dębu spoczywa potężny konar skierowany niegdyś na południe, a odłamany od dębu pewnie kilkanaście lat temu. Jest to prawdopodobnie jedyny konar, który dąb stracił w ostatnim 50-leciu.

  Ze względu na rozmiary i pokrój drzewo zaliczane do Klasycznych Dębów Białowieskich. Wymieniane przez prof. Janusz Falińskiego w książce "Park Narodowy w Puszczy Białowieskiej" . W latach 50-tych obwód pnia tego olbrzyma miał wynosił ok. 6 metrów ( nie wiadomo tylko na ile ta informacja jest prawdziwa i jak precyzyjnie zmierzony był wtedy obwód drzewa - bo z doświadczenia wiem, że bywa z tym różnie!). Trudno powiedzieć jednoznacznie czy przez blisko 50 lat obwód drzewa mógł zwiększył się o ok.125! Choć moje ostatnie obserwacje i pomiary wskazują, że największe dęby puszczańskie – te w dobrej kondycji - są w stanie przyrosnąć nawet 2,5 cm rocznie!

  Jeszcze trudniej ocenić wiek tego olbrzyma. Moim zdanie nie jest to najstarszy dąb rosnący w białowieskim mateczniku, ale ostrożnie szacując można przyjąć, że może mieć ok.450 lat!

  Drzewo jest w bardzo dobrej kondycji i nie zanosi się, żeby w najbliższym czasie, jak to się mówi, kopnęło w kalendarz!

   Drzewu imię Maciek nadali strażnicy Białowieskiego Parku Narodowego (jednym z inicjatorów nadania imienia drzewu był nadleśniczy BPN – Pan Mirosław Lisicki). Dąb zaliczany do dębów, które wcześnie wypuszczają liście na wiosnę (moja obserwacja drzewa z wiosny 2007r.) (oprac. Tomasz Niechoda, zuberek1969@wp.pl)


 

  

ARTYKUŁY:

"Pierwszy w dostojności między drzewami" cz.I Wojciech Adamowski ("Matecznik Białowieski" 1/2007)

"Pierwszy w dostojności między drzewami" cz.II Wojciech Adamowski ("Matecznik Białowieski" 1/2008)

LINKI:

Strona internetowa - "Dęby z Puszczy Białowieskiej"

Strona internetowa -"Drzewa z Białowieskiego Parku Narodowego"

 

Galeria

Copyright © 2008 - Encyklopedia Puszczy Białowieskiej, webmaster Stanisław Matlak