Eugeniusz de Ronke - organizator ruchu zbrojnego w Puszczy Białowieskiej w okresie powstania listopadowego

Leśnik, geodeta, organizator ruchu zbrojnego w Puszczy Białowieskiej w czasie powstania listopadowego.

   Urodził się w 1790 roku we Władykaukazie. Pochodził z rodziny szwajcarskiej, osiadłej w Rosji. Wstąpił do armii rosyjskiej, gdzie dosłużył się stopnia kapitana artylerii. Następnie studiował nauki przyrodnicze i leśnictwo w Instytucie Leśnym w Petersburgu.

   W 1820 roku został skierowany do Puszczy Białowieskiej na stanowisko nadleśniczego. Osiadł w Królowym Moście. Tu poznał swą żonę Polkę Anielę Wiesiołowską. Nauczył się mówić biegle po polsku. Przejęty sprawą walki o niepodległość Polski, zorganizował oddział strzelców ze straży leśnej i okolicznych obywateli ziemskich w liczbie ok. 300 ludzi. Po kilku potyczkach, wobec przewagi wojsk rosyjskich, powstańcy byli zmuszeni stopniowo się wycofywać. E. de Ronka w maju 1831 roku dołączył do korpusu gen. Dezyderego Chłapowskiego, maszerującego na Wilno. Trafił do Prus, tutaj był internowany. Następnie wyemigrował do Francji, później przeniósł się do Szwajcarii, podejmując pracę w tamtejszych lasach.

   Po kilku latach zatęsknił za Polską i rodziną, przeszedł pieszo przez Bawarię i Czechy do Miłosławia w Wielkim Księstwie Poznańskim. Tu pracował w charakterze melioranta. Po wyśledzeniu go przez policję pruską został wydalony do Francji. E. de Ronka nie dał jednak za wygraną i zaopatrując się w paszport badeński powrócił znowu pieszo do W. Ks. Poznańskiego, tym razem zatrudniając się jako leśnik i geodeta. Po pewnym czasie ponownie został wydalony przez policję i ponownie wrócił do Miłosławia. Dzięki bardziej humanitarnym rządom króla Fryderyka Wilhelma IV i staraniom miejscowych wpływowych osobistości udzielono mu ostatecznie białej karty pobytu. Zatrzymując się w Miłosławiu zarządzał miejscowymi lasami, sporządził również wiele planów gospodarczych dla większych lasów prywatnych. Przysposabiał ponadto młodych Polaków do zawodu leśnika, zachęcał ich do dalszej nauki. Ok. 1870 roku przeniósł się do swojej córki, do Zagórzan pod Gdowem w Galicji.

  Zmarł 1 lipca 1875 roku w Zagórzanach (pow. myślenicki). (oprac. Piotr Bajko)

Galeria