Rodzina Leśnika – autonomiczna sekcja Związku Zawodowego Leśników RP, była najprężniej działającą organizacją w międzywojennej Białowieży. Posiadała tutaj swój Oddział, który powstał w 1934 roku i stopniowo objął  swoją działalnością wszystkie nadleśnictwa i zakłady przemysłowe. W 1937 roku liczył 29 kół skupiających ponad 1300 członków (koło w Białowieży liczyło około 350 członków). w skład organizacji wchodzili pracownicy administracyjni, a przede wszystkim ich żony.

Koło „RL” w Białowieży zorganizowało dwie sekcje: Kulturalno-Oświatową (przy niej powstał Zespół Miłośników Sceny) oraz Opieki nad Dzieckiem. Z inicjatywy pierwszej sekcji utworzono czytelnię z licznymi tytułami czasopism i bibliotekę (w 1937 roku posiadała około 1500 tomów). Mieściły się one początkowo w dwóch odległych od siebie budynkach (na Centurze), a już od 15 listopada 1938 roku w nowej 3-pokojowej świetlicy (w gmachu mieszczącym po wojnie gminny ośrodek kultury). Biblioteka czerpała fundusz ze składek członków (po 40 groszy miesięcznie od osoby), subwencji niektórych organizacji społecznych oraz imprez i sztuk wystawianych przez Zespół Miłośników Sceny.

Staraniem Sekcji Kulturalno-Oświatowej zorganizowany został również Uniwersytet Powszechny, który zaczął działać w dniu 13 lutego 1938 roku. Plan działalności UP obejmował wykłady z dziedziny gospodarstwa domowego i rolnego, sadownictwa, ogrodnictwa, pszczelarstwa, budownictwa, weterynarii, higieny, zagadnień społecznych, stosunków politycznych wewnętrznych i zewnętrznych, stosunków ekonomicznych i spraw natury artystycznej. Wykłady prowadzono dwa razy w tygodniu, wieczorami (niedziele, czwartki) w miesiącach jesienno-zimowych. W przerwach między wykładami, prowadzonymi przez przedstawicieli miejscowej inteligencji, czytane były urywki powieści i nowel znanych autorów polskich.

Życie towarzyskie członków Koła podsycane było wtorkowymi wieczornymi herbatkami, podczas których chętni mogli  potańczyć przy dźwiękach muzyki radiowej albo w osobnym pokoju zagrać w brydża.

Sekcja Opieki nad Dzieckiem prowadziła od grudnia 1935 roku akcję dożywiania dzieci rodzin pozostających bez pracy lub w ogóle ubogich. Zorganizowana tania kuchnia wydawała obiady po cenie kosztu (6-7 groszy) bądź bezpłatnie dla najbiedniejszych. W ciągu każdej zimy wydawano około 1500 obiadów, przygotowywanych i wydawanych pod kontrolą członkiń „Rodziny Leśnika”. Dożywianie prowadzono w lokalu Związku Strzeleckiego . Akcję tę popierała i wspomagała Dyrekcja Lasów Państwowych oraz poszczególni jej pracownicy, którzy np. często zamiast wysyłania kartek z życzeniami świątecznymi i noworocznymi wpłacali od 50 groszy do 5 złotych na dożywianie.

W styczniu 1936 roku sekcja zainicjowała ćwiczenia gimnastyki rytmicznej i naukę tańców narodowych dla dzieci swych członków. Ćwiczenia, odbywające się dwa razy w tygodniu po jednej godzinie dziennie, prowadziła J. Zychowa w swoim prywatnym mieszkaniu.

We wrześniu 1936 roku zorganizowano przedszkole, do którego uczęszczało ponad 20 dzieci. Na ten cel wynajęto prywatne mieszkanie, skąd w grudniu tegoż roku przeniesiono się do wydzierżawionego budynku, a dokładnie w rok później na stałe ulokowano się w nowej bursie dzieci pracowników leśnych, zarządzanej przez Oddział „Rodziny Leśnika”.

Koło  każdego roku organizowało „Gwiazdkę”, podczas której rozdawano dzieciom odzież, obuwie, słodycze – zakupione za pieniądze (np. w roku 1935– 1241 zł, a w 1936 – 1316 zł) zebrane z ofiar instytucji i społeczeństwa. Staraniem Koła, przy pomocy materialnej Dyrekcji Lasów Państwowych, wybudowano dla dzieci robotników leśnych schronisko we Fronołowie n. Bugiem. Jego otwarcie nastąpiło 1 sierpnia 1937 roku.

W maju 1935 roku Oddział „Rodziny Leśnika” otworzył w Białowieży sklep spożywczo-kolonialny dla swoich członków i robotników leśnych. Obrót sklepu w 1935 roku wyniósł 122 tys. zł (zysk 2725 zł), w następnym roku – 116 tys. zł (zysk 2848 zł). Oddział zapoczątkował także akcję zbierania ziół, co przyniosło dodatkowy dochód dla ludności, oraz akcję (w 1937 roku) niesienia pomocy członkom w gospodarowaniu na deputatach rolnych przez dostarczenie oryginalnych nasion owsa i jęczmienia tudzież uli.

Przewodniczącą Oddziału „Rodziny Leśnika” w Białowieży była p. Nejmanowa, zaś przewodniczącą Koła „RL” – dr Dżoga Przewłocka. Oddział „Rodziny Leśnika” w czasie swojej działalności zorganizował w Białowieży dwa zjazdy delegatów z poszczególnych kół. Pierwszy odbył się w dniach 27-28 kwietnia 1936 roku, drugi – 20-21 kwietnia 1938 roku. (oprac. Piotr Bajko)