Wołkowycki Jan (1895-1958)
 |
|
Jan Wołkowycki - ludowy malarz i muzyk przez całe życie związany z Białowieżą
|
 |
Ludowy malarz i muzyk z Zastawy (obecnie – dzielnica Białowieży).
Urodził się w 1895 roku w Białowieży, w rodzinie niezamożnych rolników Anny i Łukasza Wołkowyckich. Od młodych lat zajmował się razem z rodzicami pracą na 2-hektarowym gospodarstwie rolnym. Szybko został sierotą. W 1922 roku ożenił się z młodszą od siebie wdową Anastazją Wołkowycką, która straciła swego męża w rok po ślubie. Urodziła się im trójka dzieci. Anastazja zmarła niespodziewanie w 1936 roku. Jan pozostał samotny już do końca swych dni. Z powodzeniem opiekował się dziećmi. Sam gotował, prał, wypiekał chleb i bułki. Trzymał inwentarz gospodarski. Każdego roku zakładał ogród warzywny. Niedługo przed wybuchem II wojny światowej posadził 21 owocowych drzewek. Sad ten jednak spłonął w lipcu 1944 roku, podczas wyzwalania Białowieży spod okupacji niemieckiej. Ogień nie ominął również domu Jana, który jednak udało się odbudować, choć kosztowało to wiele trudu i wyrzeczeń. W nowym domu (nr 37) mieszkał z córką Niną, zięciem Włodzimierzem Szczerbą i wnukami: Olgą i Jerzym.
Jan był człowiekiem utalentowanym muzycznie. Grał na własnej gitarze oraz bałałajce. Później te instrumenty odsprzedał Wiktorowi Waszkiewiczowi, nauczycielowi w Technikum Leśnym, który również został obdarzony przez naturę talentem muzycznym. Janowi bardzo lekko wpadały do ucha melodie, które przypadkiem gdzieś usłyszał. Od razu, bez żadnych problemów mógł je zagrać na swych instrumentach. Bardzo dobrze śpiewał, miał piękny głos. Zajmował się również komponowaniem. Pisał melodie do tekstów swego starszego brata Bazylego.
 |
| Jan Wołkowycki na tle obrazu namalowanego na ścianie domu |
Inną pasją Jana było malarstwo. W ciągu swego życia namalował sporo obrazów, dzisiaj trudno byłoby je zliczyć. Obrazami tymi zachwycali się przede wszystkim sąsiedzi. Jan malował na ich zamówienie. Dużo obrazów powstało na podstawie pocztówek czy fotografii, szczególnie w latach pięćdziesiątych, już pod koniec życia artysty. W domu rodzinnym Jana zachowało się tylko kilka obrazów; przedstawiają one pałac w Białowieży, moskiewski Kreml oraz pejzaże. Swego czasu sensację wśród mieszkańców Białowieży wywołał duży obraz, który Jan namalował na jednej ze ścian swego domu.
Białowieski artysta był człowiekiem towarzyskim. Kolegował się z równolatkami ze Stoczka. W niedzielę zawsze zbierało się ich kilku u Stefana Bajko (osoby utalentowanej w zakresie techniki); wspólnie grali i śpiewali.
Jan Wołkowycki zmarł 18 kwietnia 1958 roku, w wieku 63 lat. Został pochowany na cmentarzu w Białowieży, obok swej żony, dla której swego czasu wykonał na mogile ozdobny krzyż, stanowiący dowód także jego niezwykłych umiejętności metaloplastycznych. Niestety, krzyż ten, który zwracał uwagę wszystkich odwiedzających cmentarz, został kilka lat temu zamieniony na inny, współczesny. (oprac. Piotr Bajko)
Galeria
 |  |  |
