Piotr Szpakowicz - reżyser filmów animowanych, urodzony w Białowieży

Film: "Jemioła" (1973r.)

Artysta plastyk, reżyser filmów animowanych.

  Urodził się 1 października 1928 roku w Białowieży.

   Po ukończeniu w 1956 roku Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie rozpoczął pracę w Oddziale Warszawskim bielskiego Studia Filmów Rysunkowych - najpierw jako animator, potem asystent reżysera. Po przekształceniu Oddziału Warszawskiego w samodzielne Studio Miniatur Filmowych zadebiutował w 1959 r. filmem „Obrazki wiejskie”, w którym zastosował nowatorską na owe czasy technikę ożywionego malarstwa.

   Leitmotivem powracającym w każdym obrazie Piotra Szpakowicza była natura i człowiek w nią wtopiony (m.in. „Dwoje”, „Atlantyda”, „Mimoza”, „Cios”). Realizował również filmy dla dzieci m.in. z serii rysunkowych „Jacek Śpioszek”, „Baśnie i waśnie”, „Dziwne przygody Koziołka Matołka”, a także filmy lalkowe („Chciwy Achmed”, „Dziwny tygrys”), a w końcu także w technice malarskiej („Zadymka”, „Bocianie gniazdo”, „Noc”).

   Zrealizował łącznie 47 filmów. Niektóre z nich zdobyły nagrody na liczących się festiwalach filmowych w kraju i za granicą: „Zadymka” (nagroda za reżyserię na Festiwalu Filmowym dla Dzieci – Poznań 1977; Nagroda im. Zenona Wasilewskiego za najlepszy film dla dzieci – 1977), „Dwoje” („Złota Muszla” na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w San Sebastian – 1975), „Atlantyda” (wyróżnienie na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Krótkometrażowych w Tampere – 1973), „Mimoza” (nagroda w konkursie Technik Filmowych – Salerno 1974; wyróżnienie w Melbourne 1975), „Cios” (Nagroda Specjalna Ministra Kultury i Sztuki w 1979 r.), „Bocianie gniazdo” (nagroda za animację – Poznań 1979 r.), „Noc” (nagroda za animację – Poznań 1981).

  Uczestniczył w I Ogólnopolskim Plenerze Malarskim w Białowieży (1965).

Grób Piotr Szpakowicza na białowieskim cmentarzu (2009r.)

 Zmarł 4 sierpnia 1981 roku w szpitalu w Hajnówce, w następstwie wypadku samochodowego na szosie Białowieża-Hajnówka, obok Góry Batorego. Pochowany na cmentarzu w Białowieży.

  Piotr Szpakowicz był człowiekiem niezwykle skromnym i prawym. Całym sercem oddany był sztuce, każdą wolną chwilę spędzał przy palecie. Z zamiłowaniem uprawiał malarstwo sztalugowe. Śmierć dosięgła go w momencie, gdy przygotowywał kolejny film malarski, który miał być podsumowaniem jego dotychczasowych dokonań w malarskiej animacji – dziedzinie, w której pozostaje niedoścignionym mistrzem.

  W Białowieży pozostał dom wybudowany przez reżysera na ojcowiźnie. Piotr Szpakowicz miał zamieszkać w nim po przejściu na emeryturę. Niestety, tak się nie stało. Obecnie dom jest własnością pp. Piskurów.

   W Białowieży zorganizowano dotąd dwa retrospektywne przeglądy twórczości Piotra Szpakowicza. Pierwszy z nich odbył się w dniach 16-18 maja 1997 roku – jego organizatorami byli: Białowieski Ośrodek Kultury, Studio Miniatur Filmowych w Warszawie i Dyskusyjny Klub Filmowy „Kąt” z Białowieży. Przeglądowi towarzyszyła wystawa obrazów, rysunków i zdjęć autorstwa Piotra Szpakowicza. Drugi przegląd zorganizowany został 6 listopada 2008 roku w kinie „Żubr”, z okazji 60-lecia Animacji Polskiej. Pokazowi towarzyszyły warsztaty animacji dla dzieci i młodzieży, które odbyły się w dniach 3-7 listopada w Galerii OBOK.

Wykaz filmów, w realizacji których uczestniczył Piotr Szpakowicz:

1958 – SZEWCZYK KOPYTKO (animacja)
1959 – NEONOWA FRASZKA (animacja)
1959 – OBRAZKI WIEJSKIE (reżyseria, scenariusz, opracowanie plastyczne)
1960 – POJEDYNEK (reżyseria, scenografia)
1961 – NA STRAGANIE (reżyseria, scenografia)
1962 – CHCIWY ACHMED (reżyseria, opracowanie plastyczne)
1962 – LEKCJA MUZYKI w „JACEK ŚPIOSZEK” (reżyseria, scenografia)
1963 – NA TROPIE... Odcinki „DYLIŻANS” (reżyseria, scenografia, animacja), „SZPADA” (reżyseria, scenografia)
1963 – OGNISKO (reżyseria, opracowanie plastyczne)
1964 – BAŚNIE I WAŚNIE. Odcinki „UCIECZKA” (reżyseria, opracowanie plastyczne), „WAROWNY GRÓDEK” (reżyseria, opracowanie plastyczne)
1964 – LATAJĄCA CHATKA w „JACEK W KRAINIE BAŚNI” (reżyseria, scenografia)
1964 – Z PALETĄ W PUSZCZY (realizacja, scenariusz, opracowanie plastyczne, scenografia)
1965-1966 – PODRÓŻ W CZASIE. Odcinek „UROCZYSKO” (reżyseria, opracowanie plastyczne)
1965 – SAMOTNOŚĆ (realizacja, scenariusz, scenografia)
1966 – IGRASZKI W ZESZYCIE. Odcinek „LITERKA H” (reżyseria, opracowanie plastyczne)
1966 – KOT (realizacja, scenariusz, scenografia)
1967 – MIESZKANIEC ZEGARA Z KURANTEM. Odcinek „NIESFORNY KOTEK” (reżyseria, opracowanie plastyczne)
1968 – DZIWNY TYGRYS (reżyseria, opracowanie plastyczne)
1969 – STOP, ZASTANÓW SIĘ! (reżyseria)
1969-1971 – DZIWNE PRZYGODY KOZIOŁKA MATOŁKA. Odcinki „TELEGRAFISTA” (reżyseria, scenografia), „PRZYGODA NA SZOSIE” (reżyseria, scenografia, animacja), „PO DRUGIEJ STRONIE TĘCZY” (reżyseria, scenografia), „PRZYJACIEL ZWIERZĄT” (reżyseria, scenografia)
1969 – UWAGA! NIEBEZPIECZEŃSTWO! (realizacja)
1972 – ATLANTYDA (realizacja, scenariusz)
1972 – KURNIK (reżyseria)
1973 – JEMIOŁA (realizacja)
1973 – MIMOZA (reżyseria)
1973 – POSTRZYŻYNY (reżyseria, scenografia)
1973 – RÓŻA (realizacja, scenariusz)
1974 – KAMIENNA WIEŻA (reżyseria, scenografia)
1974 – KOLORY ŻYCIA (reżyseria, scenariusz, scenografia)
1974 – NOC KUPAŁY (realizacja)
1975 – DWOJE (realizacja, scenariusz)
1975 – LOKATOR Z PAPUGĄ (reżyseria, scenografia)
1975 – PIERWSZA KĄPIEL (reżyseria)
1976 – KRAJOBRAZ (reżyseria, scenariusz)
1976 – PSIA MISKA (reżyseria, scenografia)
1976 – ZADYMKA (reżyseria, scenografia)
1977 – BOCIANIE GNIAZDO (reżyseria, scenografia, animacja)
1977 – NAPARSTNICA (reżyseria)
1977 – ZŁUDA (reżyseria, scenariusz)
1978 – CIOS (realizacja, scenariusz)
1978 – PSIA PODRÓŻ (reżyseria, opracowanie plastyczne, animacja)
1979 – DESZCZOWY DZIEŃ (reżyseria, opracowanie plastyczne, animacja)
1979 – NOC (reżyseria, opracowanie plastyczne, animacja)
1980 – MOTYL (reżyseria, opracowanie plastyczne, animacja)
1980 – NADZIEJA (reżyseria, scenariusz, opracowanie plastyczne, animacja)
(oprac. Piotr Bajko; filmografia na podst. portalu: www.filmpolski.pl)

Galeria