Franicszek Gliński autor pracy popularnonaukowej pt. „Biełowieżskaja puszcza i zubry”

Bibliofil, działacz społeczny i oświatowy, autor szkicu historyczno-przyrodniczego o Puszczy Białowieskiej i żubrach. Używał pseudonimu pisarskiego Ludwik Engelbert.

  Urodził się w 1854 roku w Wilnie, w rodzinie literata i bajkopisarza Antoniego Józefa Glińskiego, autora popularnego, 4-tomowego zbiorku „Bajarz Polski”. Matką była Franciszka z d. Baumanowicz. Wychowywał się w duchu patriotyzmu i zamiłowania do książek i literatury polskiej.

  Po ukończeniu gimnazjum w Wilnie, podjął studia humanistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Po otrzymaniu dyplomu ożenił się i rozpoczął pracę jako nauczyciel we wsi Kielmy na Żmudzi.

  Pisywał do czasopism warszawskich oraz wydawanego w Petersburgu „Kraju”. Wydał też w 1898 roku w Białymstoku, w języku rosyjskim, pracę popularnonaukową pt. „Biełowieżskaja puszcza i zubry” (Puszcza Białowieska i żubry), która pierwotnie ukazała się w „Pamjatnoj kniżce Grodnienskoj guberni na 1893 god”. Praca ta publikowana była również w języku polskim, w odcinkach, w warszawskim „Wędrowcu”. Wykorzystał ją ponadto dr Władysław Wicherkiewicz w pierwszej części opracowanej przez siebie „Geografii popularnej, czyli ziemi w malowniczych obrazach. Opisy najciekawszych krajów, ludów i miejscowości” (Warszawa 1889).

  W początku XX wieku Gliński przeniósł się z rodziną do Białegostoku i zatrudnił jako buchalter w oddziale Ryskiego Banku Handlowego. Zaangażował się też w pracę społeczną i oświatową. Prowadził tajne wykłady z języka i literatury polskiej dla Polaków, sprowadzał z zagranicy literaturę. Działał aktywnie w zarządzie Towarzystwa Miłośników Sztuki Dramatycznej i Odczytowej „Muza”. Prowadził odczyty. Towarzystwu ofiarował swój bogaty zbiór książek, który rozproszył się po zamknięciu „Muzy” przez władze carskie. Położył duże zasługi dla podtrzymywania polskości pod zaborem rosyjskim, zdobywając szacunek i uznanie swych rodaków.

  Po założeniu przez Konstantego Kosińskiego pod koniec 1912 roku w Białymstoku „Gazety Białostockiej”, F. Gliński wszedł do zespołu redakcyjnego. Pisywał reportaże, felietony, szkice historyczne. Później związany był również z wydawanym od kwietnia 1919 roku w Białymstoku „Dziennikiem Białostockim”. W gazecie tej ukazał się m.in. fragment jego szkicu pt. „Białowieża i żubry” (Nr 14 z 18 stycznia 1920 r.).

  W grudniu 1918 roku w Białymstoku powstało Towarzystwo Popierania Prasy i Czytelnictwa, które postawiło sobie za cel wskrzeszenie polskiej prasy i biblioteki. W 1919 roku F. Gliński został wybrany do Zarządu Miejskiego. Zajął się organizacją pierwszej w mieście publicznej biblioteki z czytelnią. Bibliotekę otwarto w maju 1920 roku. Gliński został jej pierwszym dyrektorem; kierował nią do ostatnich swych dni.

  Franciszek Gliński zmarł 22 listopada 1926 roku, po 2-miesięcznej chorobie. Został pochowany w Białymstoku. Był dwukrotnie żonaty. Pozostawił trzech synów i córkę.

  Szkice biograficzne poświęcone Franciszkowi Glińskiemu czytelnik znajdzie też w „Kurierze Porannym” - nr z 8 stycznia 2009 roku (autor: Włodzimierz Jarmolik) oraz w zbiorowym opracowaniu „Białostoczanie XX wieku” (Białystok 2000). (oprac. Piotr Bajko)

LINKI:

Opis XIX-wiecznej Białowieży pióra Franciszka Glińskiego

Galeria