Młyn, stan obecny - widok od północy (2008r.)
zbudowany	koniec XIXw.
Park Pałacowy (mapa interatkywna)

Młyn położony jest we wschodniej części Parku Pałacowego w Białowieży, na północno-wschodnim brzegu większego stawu. Zbudowany został pod koniec XIX wieku i wchodzi w skład tzw. osady pałacowej. Zasilany był ze zbudowanej obok elektrowni, dzisiaj już nieistniejącej. Młyn jest murowany z cegły na podmurowaniu z ciosów granitowych, jednokondygnacyjny z poddaszem.

  W czasie I wojny światowej młyn uległ splądrowaniu, część urządzeń wywieźli uciekający w sierpniu 1915 roku z Białowieży Rosjanie, pozostałe – Niemcy i zwykli szabrownicy pod koniec 1918 roku. 

  W 1936 roku w pomieszczeniach młyna otwarto 1-salowe schronisko turystyczne dla kobiet. Dysponowało ono kilkudziesięcioma łóżkami sprężynowymi z materacami i kompletną pościelą. Posiadało umywalnie z bieżącą wodą, kanalizację, centralne ogrzewanie i elektryczność. Czynne było cały rok. Podlegało Zarządowi Parku Narodowego w Białowieży.

  W czasie okupacji hitlerowskiej Niemcy przetrzymywali w budynku aresztowanych mieszkańców okolicznych wsi, także jeńców rosyjskich, przesłuchiwanych i torturowanych w pobliskim Domu Jegierskim (dzisiaj mieszczą się w nim poczta i dom dziecka).

  Po wojnie w budynku zainstalowała się na pewien czas piekarnia. W 1957 roku doprowadzono do niej nową linię wodociągową.

  W drugiej połowie lat 60-tych młyn wykorzystywano do urządzania wystaw obrazów powstałych podczas pierwszych białowieskich plenerów malarskich. W dniach 12-26 lipca 1970 roku w budynku urządzono wystawę pt. „Trofea łowieckie z Puszczy Białowieskiej 1945-1970”. Zwiedziło ją ponad 3600 osób.

  Później, przez szereg lat budynek wykorzystywany był jako magazyn materiałów budowlanych Białowieskiego Parku Narodowego.

  W dniu 26 marca 1980 roku Wojewódzki Konserwator Zabytków w Białymstoku wpisał młyn do rejestru zabytków województwa białostockiego, pod numerem 486. W dniu 29 października 1980 roku budynek został przekazany służbie łączności, która zamierzała zainstalować w nim automatyczną centralę telefoniczną. Niestety, brak możliwości zaadaptowania na ten cel zabytkowego obiektu sprawił, że Urząd Telekomunikacyjny w dniu 16 kwietnia 1982 roku zwrócił budynek Białowieskiemu Parkowi Narodowemu.

  Obecnie młyn nadal wykorzystywany jest jako magazyn. Pod koniec lat 70-tych urządzono w nim także piwnice dla mieszkańców przerobionej na 6-rodzinny budynek mieszkalny dawnej elektrowni. (oprac. Piotr Bajko, zdjecia:Małgorzata Karczewska)

HASŁA POWIĄZANE

Galeria