Jedne z najstarszych domów (2011) |
Dzielnice Hajnówki |
Placówkę i Chemiczną można uznać za siostry syjamskie… artykuł T. Topolskiego
|
(autor Krzysztof Parzych)
|
Jedna z najstarszych dzielnic Hajnówki. Powstała po roku 1919.
Placówka leży w sąsiedztwie przedwojennych dzielnic miasta : Chemiczna, Rampa Reznika, Gubernia i Złodziejówka. Ostatnia nazwa ma raczej charakter żartobliwy ze względu na to że jak się przekazuje wśród mieszkańców Hajnówki - mieszkający tu przed wojną podkradali ogrodowe płody od ludności okolic pobliskiej ulicy Lipowej. Trzy ostatnie nazwy są obecnie rzadko wymieniane wśród mieszkańców Hajnówki.
Granicami dawnej Placówki były: od strony wschodniej - rzeka Leśna. Od zachodniej – kolejka wąskotorowa prowadząca do drugiej bramy Fabryki Chemicznej. Strona północno-wschodnia - pola mieszkańców ulicy Lipowej. Prawie wszystkie ulice osiedla były skierowane w kierunku Fabryki Chemicznej (do obecnej ulicy Białostockiej). Miały one szerokość rozpiętości ramion, po obu stronach ulic znajdowały się nie wielkie działki mieszkańców zakupione przez nich od ludności pobliskiej wsi Dubiny. Stąd zapewne pochodzi nazwa dzielnicy. Każda z ulic nosiła nazwę Fabryczna i miała swój numer.
Zabudowa w przeważającej części była drewniana. Niewielkie prowizoryczne domy tzw. trociniaki. W latach 30-tych powstało tu kilka domów murowanych.
Mieszkańcy to głównie ludność napływowa, która przybyła do Hajnówki w poszukiwaniu pracy w latach 20-tych XX w. Zatrudnieni byli głównie w pobliskiej Fabryce Chemicznej. Większość mieszkańców hodowała trzodę chlewną i drób.
W roku 1931 powstała na Placówce druga szkoła podstawowa w Hajnówce. Mieściła się ona początkowo w dwóch prywatnych domach przy ulicy Fabrycznej Nr 4.Rozpoczętą budowę budynku szkolnego w 1934 r. na Placówce przy ulicy Fabrycznej Nr 2 oddano do użytku 1 IX 1936 r. jako - Publiczna Szkoła Powszechna 7 klasowa Nr 3 w Hajnówce.
We wrześniu 1939 r. dzielnica była jedną z granic linii obrony 3 Pułku Strzelców Konnych im. Stefana Czarnieckiego.
Podczas okupacji niemieckiej w roku 1941 przez pewien czas w szkole na Placówce mieścił się szpital wojskowy.
W lipcu 1944 roku nad rzeką Leśną w okolicy Placówki miały miejsce walki piechoty radzieckiej z Niemcami.
Na terenie Fabryki Chemicznej w roku 1945 powstaje przedszkole prowadzone przez siostry zakonne. W 1949 r. zatrudniono w nim personel świecki.
W latach 50-tych wybudowano Dom Kultury "Górnik" należący do Zakładów Suchej Destylacji Drewna. W 1962 roku powstaje Podstawowa Szkoła Specjalna nr.4.
1965 rok wmurowano akt erekcyjny pod budowę szkoły podstawowej nr.2. Szkoła otrzymała nowy trzypiętrowy budynek z salą gimnastyczną w roku 1967. Szkole nadano imię Aleksandra Florenki żołnierza armii radzieckiej.
W 1978 roku oddano do użytku nowy budynek przedszkola. 1986 rok do szkoły podstawowej liczącej 1613 uczniów, dobudowano nowe pomieszczenia. 1990 r. zlikwidowano w szkole izbę pamięci i imię patrona. W roku 2000 szkoła liczyła 589 uczniów. Obecnie szkoła nosi nazwę - Zespołu Szkół z Oddziałami Integracyjnymi w Hajnówce, Szkoła Podstawowa Nr 2 im. Władysława Jagiełły i Gimnazjum Nr 3.
W ostatnich dwudziestu latach dzielnica znacznie się rozbudowała. Rozebrano tory kolejki wąskotorowej. Na ich miejscu powstały nowe ulice. Rozbudowa osiedla przesunęła się w kierunku wschodnim w miejsce dawnych pól, tam też powstały nowe ulice. Kilka starych ulic otrzymało nową asfaltową nawierzchnię.
Dzielnica miała również swój epidot w dokumentalistyce polskiej telewizji. Chodzi tu o film TVP pt. "Czerwona Hajnówka" opowiadającym między innymi o kontrowersyjnych według autorów filmu nazwach ulic dzielnicy Placówka tj. ulic: Władysława Hibnera, Henryka Rutkowskiego i Władysława Kniewskiego. W czasach PRL, Hibner, Kniewski i Rutkowski byli uznani za bohaterów ruchu robotniczego. W oficjalnej propagandzie i wydawnictwach encyklopedycznych byli przedstawiani jako straceni za próbę zamachu na prowokatora. Do dziś władze miasta nie zdecydował się na zmianę nazw tych ulic.
Dzielnica ma również nazwy innych bohaterów poprzedniej epoki takich jak: Małgorzata Fornalska, Paweł Finder ale też jednego z dowódców powstania styczniowego Walerego Wróblewskiego.(oprac. Krzysztof Parzych)