Łasica - gdzieś w Puszczy Białowieskiej

Tekst:  Łasica  (autor: Karol Zub)

Łasica jest najmniejszym z naszych drapieżników i naprawdę niewiele osób zdaje sobie sprawę jak bardzo małe jest to zwierzę. Największe samce ważą około 150 gram a samice są nawet 3-krotnie mniejsze, a więc osiągają wielkość dużej myszy. Dzięki tak małym rozmiarom ciała łasice są w stanie skutecznie polować na gryzonie w ich gniazdach i norach, z drugiej jednak strony same łatwo padają ofiarą większych drapieżników. Szczególnie wczesna wiosna jest bardzo niebezpiecznym okresem dla łasic, gdyż mają jeszcze wówczas białe, zimowe futro i są dobrze widoczne z dużej odległości. Dlatego też zwierzęta te rzadko pokazują się na otwartej przestrzeni, spędzając życie pod ziemią lub ukryte w gęstej roślinności.

   Zima dla łasic, podobnie jak dla innych zwierząt, jest bardzo trudnym okresem. Ze względu na małe rozmiary i wydłużony kształt ciała łasice tracą ciepło znacznie szybciej niż inne zwierzęta o podobnej masie ciała. Z tego powodu muszą też dużo więcej jeść. Jednak kiedy nadchodzą chłody łasice poświęcają na polowanie zaledwie 1 lub 2 godziny a resztę czasu przesypiają. W czasie szczególnie mroźnych okresów potrafią nie opuszczać swojej nory przez kilka dni, korzystając z zapasów tłuszczu zgromadzonego pod skórą lub żywiąc się gryzoniami, które upolowały wcześniej i schowały na „czarną godzinę”. W zimowym schronieniu łasicy panują zaiste komfortowe warunki. Chociaż drapieżnik ten sam nie buduje gniazd, to zajmuje schronienia przygotowane przez myszy lub norniki i wyścieła je warstwą sierści wyskubanej z upolowanych gryzoni, tworząc dodatkową warstwę izolującego filcu. W takim gnieździe temperatura nigdy nie spada poniżej 20^oC, pomimo tego, że na powierzchni panuje mróz. Nic więc dziwnego, że łasice niezbyt często opuszczają swój ciepły domek.

   Wiosną łasice zmieniają się ze śpiochów w bardzo aktywne zwierzęta. W tym okresie samce poszukują partnerek do rozrodu i potrafią być aktywne przez 6-7 godzin w ciągu dnia. Zwiększona aktywność powoduje też wzrost apetytu, więc drapieżniki te intensywnie polują. Oczywiście nie wszystkie polowania kończą się sukcesem. Łasice poszukując ofiar posługują się głównie wzrokiem i słuchem. Czasami używają też wibrysów, czyli długich włosów czuciowych umieszczonych wokół pyszczka i oczu, dzięki którym są w stanie wyczuć obecność gryzonia w ciemnych, podziemnych korytarzach. Często się zdarza, że kiedy gryzoń usłyszy obecność drapieżnika, natychmiast zastyga w bezruchu. Wówczas łasica będąc nawet tuż obok nie jest w stanie odszukać ofiary, gdyż posługując się samym węchem nie jest w stanie precyzyjnie określić miejsce jej ukrycia. Niektóre gryzonie zauważywszy obecność drapieżnika wspinają się na grubsze źdźbła trawy lub paprocie i zawisają na wysokości kilkudziesięciu centymetrów nad ziemią. Łasica nawet jeżeli zauważy ten manewr nie jest w stanie podążać za swoją niedoszłą zdobyczą, gdyż jest zbyt ciężka do wspinaczki po roślinach. Znakomicie jednak radzi sobie na drzewach, gdzie potrafi polować na myszy leśne ukrywające się w dziuplach.

  Samce łasicy nie biorą udziału w wychowywaniu młodych i wszystkie obowiązki rodzicielskie spadają na samice. Po koniec kwietnia lub na początku maja rodzą one do 6 młodych, które bardzo szybko rosną i wymagają nieustannego karmienia. Aby zaspokoić potrzeby własne i potomstwa samice łasicy muszą upolować kilka gryzoni dziennie. Ponieważ są mniejsze od samców, łatwiej jest im docierać do najdalszych zakamarków nor gryzoni. Po około trzech miesiącach młode się usamodzielniają i opuszczają matkę. Ponieważ łasice żyją bardzo krótko, zazwyczaj poniżej jednego roku, samice często przystępują do rozrodu kolejny raz. Dzięki temu zwiększają szansę, że przynajmniej część z ich potomstwa dożyje kolejnego roku. Na szczęście lato to okres obfitości pokarmu, gdyż poza gryzoniami łasice mogą w tym czasie polować także na małe ptaki, a nie pogardzą też płazami. Kłopoty zaczną się wraz z nadejściem chłodów i do kolejnej wiosny przeżyje najwyżej połowa łasic. Pomimo tak dużej śmiertelności łasice są stosunkowo pospolitymi drapieżnikami i tylko ze względu na skryty tryb życia, nie zdajemy sobie sprawy z ich obecności w naszym najbliższym sąsiedztwie. (opra. i zdjęcia: Karol Zub)
 

Galeria